|
پایگاه اطلاع رسانی «دروجان» «دروجان» پنجره ای رو به تات زبانان شاهرود خلخال 
ویدئوها موضوعات
مطالب اخیر
آرشیو وبلاگ نویسندگان   تصاویر از سید ساجد یعقوبی عکاس جام حم لینک های مرتبط : نوع مطلب : طبیعت زمستانی، برچسب ها : سید ساجد یعقوبی، جاجم جم، عکاسی طبیعت، جاده خلخال به اسالم، طبیعت زمستانی جاده خلخال به اسالم، قهوه خانه‌های روستایی؛ ظرفیتی
که فراموش شده است نخستین قهوه خانه‌ها در ایران در دوره صفویان، و به
احتمال زیاد در زمان سلطنت شاه طهماسب (۹۳۰ ۹۸۴هـ.
ق)، در شهر قزوین پدید آمد و بعد در زمان شاه عباس اول (۹۹۶ هـ.ق) در شهر اصفهان توسعه یافت... نخستین قهوه خانه‌ها در ایران در دوره صفویان، و به
احتمال زیاد در زمان سلطنت شاه طهماسب (۹۳۰ ۹۸۴هـ.
ق)، در شهر قزوین پدید آمد و بعد در زمان شاه عباس اول (۹۹۶ هـ.ق) در شهر اصفهان توسعه یافت.  قهوه چی‌ها در گردهمایی‌های روستایی مانند برگزاری عزاداری‌ها و روضه خوانی‌ها ، به خصوص عزاداری‌های سالار شهیدان امام حسین (ع)، در دهه محرم و اربعین حسینی در ماه صفر و در مجالس عروسی و میهمانی‌های بزرگ، مانند ولیمه بازگشت از سفر حج و اجتماع‌های صنفی و سیاسی قهوه خانه‌هایی در طول ایام نقش بسزایی داشتند. محل پر کردن اوقات فراغت یکی از ریش سفیدان منطقه شاهرود در گفت و گو با همشهری می‌گوید: در زمانی که استفاده از وسایل ارتباط جمعی چون تلویزیون رواج گسترده نداشت قهوه خانه‌ها در پر کردن اوقات فراغت مردان روستا نقش مهمی داشتند. «ذبیح الله گلزار» می‌افزاید: مردان روستا از هر قشر و گروه هر روز پس از ساعت‌ها کار و تلاش روزانه، در اوقات بیکاری در قهوه خانه‌ها می‌شدند و به گفت و گو و تبادل نظر می‌پرداختند. بنا به گفته این ریش سفید برخی صنعتگران و کارورزان تقریبا از همه اقشار قهوه خانه‌ها را پاتوق خود کرده بودند و در تجمع هایشان، مسائل صنفی و شغلی را با هم در میان می‌گذاشتند. محل حل اختلافات اهالی اما به نظر می‌رسد به جز پر کردن اوقات فراغت قهوه خانه‌ها نقش محلی برای رفع اختلافات را نیز داشته اند. این را یکی دیگر افراد سالخورده روستای درو بیان می‌کند. «سالار ویسانیان» می‌گوید: در گذشته از قهوه خانه برای داوری و حل و فصل مشکلات محلی و حتی گاهی رفع مسائل خانوادگی استفاده می‌شد و معمولا انواع اختلافات و دعاوی شخصی و شغلی در قهوه خانه از سوی ریش سفیدان محل حل می‌شد و طرفین دعوا در همان مکان سر و روی همدیگر را می‌بوسیدند و اختلافات شان را کنار می‌گذاشتند. قهوه خانه‌ها همچنین به مثابه محل تجمع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیز نقش ایفا می‌کرده اند و در واقع کارکرد اصلی قهوه خانه‌ها، تجمع مردم و رد و بدل کردن اطلاعات و طرح مباحث سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بود. کم رنگ شدن کارکردهای مثبت با همه این گفته‌ها و اطلاعات کسب شده از کارکرد قهوه خانه، امروزه این نقش‌ها کم رنگ شده است و با کم رنگ شدن کارکردهای مثبت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی قهوه خانه‌ها جایگاه خود را از دست دادند. هر چند امروزه نیز قهوه خانه‌ها رواج دارند اما دیگر نقش گذشته را ندارند. در دهه‌های اخیر بازمانده‌های سخت جان قهوه خانه‌های قدیمی دیگر رونق ندارند.
گسست پیوند فرهنگی قهوه خانه با
جامعه
«علی بلوکباشی» نویسنده کتاب «قهوه‌خانه‌های ایران»، در این‌باره می‌نویسد: قهوه‌خانه
که تا چند دهه پیش کانون نشر و ترویج فرهنگ سنتی و دستاوردهای ادبی و هنری گذشتگان
ما بود و وظیفه و نقش مهمی در انتظام روابط اجتماعی و باورهای جمعی و بقای ارزش‌های
فرهنگی ایرانی ـ اسلامی در میان گروه‌ها و قشرهای مختلف مردم به‌خصوص اجتماعات
شهرنشین به عهده داشت، به تدریج به محلی برای نوشیدن چای و خوردن صبحانه و ناهار و
رفع خستگی درآمد، در این زمان قهوه‌خانه‌ها رشته‌های پیوند فرهنگی خود را با گذشته
و سنت‌های گذشتگان گسسته و از کارکرد مفید سابق خود فاصله گرفته اند. کارشناس مسائل اجتماعی معتقد است که فرهنگ بهره گیری از ظرفیت های قهوه‌خانه بر‌اساس یافته‌های پژوهشگران ریشه ای کهن در فرهنگ ما دارد و می‌تواند با مدیریت فرهنگی درست، به فرصتی مناسب برای رفع مشکلات اجتماعی روستاها تبدیل شود تا از قهوه خانه‌ها به عنوان مکانی مناسب برای ترویج کشاورزی، اطلاع رسانی‌های بهداشتی، اجتماعی و فرهنگی، حفظ و انتقال فرهنگ بومی - محلی روستا و نظایر آن بهره‌گیری شود. «مرتضی مطهری» به همشهری می‌گوید: در حقیقت در صورت مدیریت درست قهوه‌خانه‌های روستایی می‌توان از آن به عنوان امکانی بالقوه برای دستیابی و تقویت کارکردهای مثبت این اماکن عمومی (که در بیشتر مواقع مهم‌ترین مرکز تجمع روزانه مردان روستایی محسوب می‌شوند) استفاده کرد و از آثار سوء آنها کاست. نویسنده: ویسانیان مهدی خلخال- خبرنگار همشهری 1394/09/28 لینک های مرتبط : نوع مطلب : فرهنگ و ادب، برچسب ها : قهوه خانه ها در ایران، قهوه خانه، روستا، قهوه خانه های روستایی،        عکس از سید کاظم زمانی
لینک های مرتبط : نوع مطلب : طبیعت زمستانی، برچسب ها : زمستان، طبیعت زمستانی، روستا، روستای درو، بخش شاهرود خلخال،       عکس علیرضا عباسی لینک های مرتبط : نوع مطلب : طبیعت زمستانی، برچسب ها : بارش برف راننده گان مسیر خلخال کلور را در سربالایی درو غافلگیر کرد، بارش برف، درو، احساس مسئولیتی که در این
روستا یخ زده است با آغاز فصل سرما و یخبندان اگر این روزها
قصد عبور از کوچه پس کوچه های روستا را دارید
کاملا مواظب خود باشید اینجا احساس مسئولیت ها نیز همانند کف این کوچه پس کوچه
ها یخ زده است. بیچاره سالمندان روستا که از ترس افتادن
و سُر خوردن و شکستگی های ناشی از آن مجبور هستد تا از تنفس هوای پاک این روزهای روستا
که ما آرزویش را در شهرهای بزرگ داریم خانه نشین باشند.
عکس از شهروند خبرنگار پانویس: نظام حیاتی دهیار درو در گفتگو با دروج
آن افزود: اقداماتی در خصوص. معابر روستا صورت گرفته متاسفانه دهیاری منابع مالی و
بودجه کافی در اختیار ندارد و در حد توان سعی در برطرف مشکلات را دارد لذا از تمام
همشهریان تقاضا می شود در این امر صرفا وظیفه را بر عهده دهیاری نگذارند و با مشارکت
می توان برخی از مشکلات اولیه را حل کرد. لینک های مرتبط : نوع مطلب : درو (دیروز، امروز، فردا)، برچسب ها : احساس مسئولیتی که در این روستا یخ زده است،    تصاویر از فردوس هوشیار تصاویر بیشتر در دامه مطلب ...
ادامه مطلب لینک های مرتبط : نوع مطلب : طبیعت زمستانی، برچسب ها : روستا، زمستان، طبیعت زمستانی روستا، جاذبه های گردشگری روستا،  لینک های مرتبط : نوع مطلب : معرفی کتاب، برچسب ها : بحران اسلام، جنگ مقدس ترور نامقدس، ایران، کیومرث یزدان پناه، یادش بخیر گرمه کرسی ، پته چندر ، گیزر ، کدو ، گندم و برنج و مرجو برشته ، پشارده در کنار شادی ، خنده و دل شاد و پیله تران و نقل و چیستان .  مراسم شب یلدا یا شب چله همچون تمام نقاط ایران در روستای درو نیز برگزار می شود و با
توجه به برگزاری ۵۰۰۰ ساله
ی این مراسم در ایران،عمر برگزاری این مراسم در این روستا نیز به درازای زمان سکونت در
این محل است.آیین شب یلدا از دیرباز در دو شب متوالی باعناوین شب" پیله چله"،و" ولیه چله "برگزار می‌شده و خویشان و
دوستان سفره‌ای از مهر را می‌گشودند و از هر دری سخنی می‌گفتند.یكی‌ازآیین‌های
ویژه یلدا،دیدار بزرگان و سالخوردگان فامیل بوده است.
در شب‌های چله افراد فامیل در همایشی صمیمی دور كرسی چوبی جمع می‌شدند و به قصه‌های
بزرگترها گوش می‌دادند معمولا اهالی روستای درو به مهمانی منزل بزرگترها می روند و با آجیل
شب چله که تشکیل شده از کشمش،نخودچی،گندم جو عدس و برنج برشته
یا بوداده ، مغز گردو،بادام ، تخمه کدو ، قیسی ، سنجد و کدو ، چغندر
و... پذیرایی می شوند.زنان و دختران روستا در گرگ و میش شب‌های چله در تكاپو و
هیجانی خاص ملزومات غذا و تنقلات ویژه این شب را مهیا می‌كردند وبرای گذران ساعات
خوش در كنار فامیل لحظه شماری می‌كردند.آنان درسینی‌های قدیمی مسی درفضای دوده‌گرفته
آشپزخانه‌های قدیمی،انواع میوه و تنقلات به ویژه سیب،گندم بوداده همراه با شاه
دانه،کدو حلوای پخته شده،چغندر پخته،انگور،تخمه نخودچی كشمش،و گردو بادام را مهیا
می‌كردند.دراین شب استثنایی پس از صرف شام و خواندن دعای شكر درپای سفره،همگان در
كنار هم،از شادی‌ها و غم‌ها،موفقیت‌ها،اعتقادات،امیدها و بیم هاشان می‌گفتند.بزرگترها
و ریش سفیدان فامیل در این شب علاوه بر خواندن برخی از اشعار محلی و خاطرات و
داستان‌های كهن ایران زمین را برای اعضای خانواده نقل می‌كردند . یکی دیگر از مراسم های این شب
بردن "چله خانچه "
برای نوعروسان از طرف خانواده داماد می باشد که درسینی های بزرگ مسی با تزئین خاصی
وسایل مورد نیاز این شب و لباس گرم و زمستانی برای عروس برده می شود . و در منزل
عروس بعد از مراسمی خاص از مهمانان با تنقلات این شب پذیرایی خواهد شد. در شب یلدا،بزرگترها
با كودكان هم بازی می‌شدند،"گل یا پوچ" بازی و ...از جمله بازیهایی است
كه در شب چله با مشاركت همه اعضای خانواده رواج داشت.این آیین تا حدود ۱۵ تا ۲۰ سال پیش به شكلی فرا گیر وجود
داشت اما اكنون به ندرت می‌توان چنین جلوه‌هایی را به چشم دید.حضور کلیه اعضا
خانواده و فامیل محیطی صمیمی ولذتبخش وخاطره انگیز را فراهم می كرد كه شاید بسیاری
ازعزیزانی كه با خواندن این متن به یاد آن روز ها می افتند در كنار یاد آوری سختی
ها با حَسرت و حِسی لطیف از آن یاد كنند.
لینک های مرتبط : نوع مطلب : آیین های سنتی مذهبی، برچسب ها : شب چله، شب یلدا، روستای درو، فرهنگ تات، درباره سایت  روستای درو در 4 کیلومتری شمال غربی شهر کلور قرار دارد. ارتفاع این روستا از سطح دریا 1590 متر می باشد. این روستا در طول جغرافیائی 48ُ،42 و عرض جغرافیایی 37،25ُدرجه قرار دارد. از نظر موقعیت جغرافیایی کوه آلون آرو در جنوب، کوه آسمه چال در شمال غرب، دیه دره در غرب ، آبه دره در شمال شرق و خانقاه دره در جنوب و جنوب غرب روستا قرار دارند. به نظر می رسد عامل اصلی استقرار جمعیت در روستای درو وجود زمینهای مساعد برای کشاورزی، آب و هوای مناسب و آب فراوان می باشد . به طور کلی منابع غنی آب ، زمینهای مساعد کشاورزی، موقعیت خاص روستا و قرار گیری در کنار راه ارتباطی خلخال _ کلور از عوامل موثر بر شکل گیری و توسعه روستا بوده اند . فرزند کوچک روستا : مهدی ویسانیان کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی ارتباط با ما : پست الكترونیك: mehdiveisanian@yahoo.com mehdiderav_2005@yahoo.com شماره تماس : 09144562684 سامانه پیامکی : 30006106204000 مدیر سایت : مهدی ویسانیان پیوند روزانه پیوندها آمار وبلاگ
اشعار تاتی
|
|
